Zapraszamy na premierowy pokaz filmu dokumentalnego. Uwaga – dodatkowy pokaz o godz. 20:00!
12 lutego 2015, godz. 18:00, 20:00
Muzeum Emigracji w Gdyni
Dworzec Morski, ul. Polska 1
Ilość miejsc ograniczona!
Zapraszamy na polską premierę filmu dokumentalnego „Czwarta Dzielnica” (The Fourth Partition), portretującego początki polskiej społeczności w Chicago. Autorzy filmu, Adrian Prawica i Rafał Muskała, wykorzystali wyjątkowe archiwalne materiały filmowe, ukazujące codzienne życie imigrantów z Europy na amerykańskiej ziemi. O narodzinach chicagowskiej Polonii oraz o przygotowywanej właśnie wystawie stałej Muzeum Emigracji w Gdyni opowie dr Marcin Szerle. Spotkanie będzie wyjątkową okazją do zobaczenia odrestaurowanych wnętrz Dworca Morskiego jeszcze przed oficjalnym otwarciem Muzeum na przełomie maja i czerwca 2015 roku.
Na pokaz obowiązują bezpłatne wejściówki, do odbioru w gdyńskim InfoBoxie od 6 lutego 2015. Ilość miejsc ograniczona.
Przewodnikami po „polskim” Chicago są amerykańscy badacze polskiego pochodzenia: Donald Pieńkoś – historyk, wykładowca na Uniwersytecie Wisconsin w Milwaukee, autor wielu książek poświęconych historii polskiej emigracji w USA, James Pula – profesor historii na Uniwersytecie Purdue w Indianie, dyrektor Polish American Historical Association czy Dominik Pacyga – wykładowca na Columbia College w Chicago, pasjonat historii emigracji. Film ukazuje ciężkie życie przybyszów, którzy nie znając języka i realiów Nowego Świata, zatrudniali się w hutach, stalowniach i rzeźniach wykonując najpodlejsze, najgorzej płatne, często niebezpieczne prace. Pozwala zobaczyć miejsca, gdzie mieszkali, budowali kościoły, ale również własną wspólnotę w dzielnicach, którym – wbrew ustalonemu podziałowi miasta – nadawali nazwy polskich parafii (Stanisławowo, Trójcowo, Jackowo). Zwraca przy tym uwagę na fakt, jak ważne dla tych ubogich imigrantów było wsparcie, jakiego mogli udzielić swojej ojczyźnie w jej dążeniu do odzyskania niepodległości.
Autorzy filmu szeroko przedstawili kontekst ekonomiczny i historyczny polskiej imigracji w Stanach Zjednoczonych, poczynając od pierwszych rzemieślników w Jamestown w 1608 roku. Pokazali także rolę Kościoła w kształtowaniu tożsamości narodowej na obczyźnie – od pierwszej polskiej parafii w Panna Maria w Teksasie po wspaniałe świątynie w Chicago, ujawniając jednocześnie konflikty, do jakich dochodziło przy ich tworzeniu.
Zabierający w filmie głos historycy i dziennikarze polonijni zastanawiają się nad źródłami tej szczególnej siły społecznej i politycznej chicagowskiej Polonii, która skutkowała nie tylko aktywnym udziałem w samorządach lokalnych i władzach miejskich oraz stowarzyszeniach bratniej pomocy, ale również stworzeniem zaczątków własnej struktury militarnej – „Błękitnej Armii” gen. Józefa Hallera.
„Czwarta dzielnica” została doceniona w USA, zdobywając nagrody na Festiwalu Polskich filmów w Ann Arbor oraz na chicagowskim 25. Festiwalu Polskich Filmów w Ameryce. Reżyser filmu, Adrian Prawica, został w tym roku laureatem nagrody Creative Arts Award, wręczanej osobom zasłużonym w badaniach nad Polonią podczas 72. Konferencji Polsko-Amerykańskiego Stowarzyszenia Historycznego (PAHA), która odbyła się w styczniu tego roku w Nowym Jorku.
O filmie CZWARTA DZIELNICA
THE FOURTH PARTITION
Reżyseria: Adrian Prawica
Scenariusz: Adrian Prawica, Rafał Muskała
Produkcja: AmerykaFilm LLC
Na początku XX wieku w Chicago mieszkało ponad dwa miliony osób. Miasto było drugim co do wielkości w całych Stanach Zjednoczonych. Było także centrum polonijnej kultury i aktywności politycznej. W latach 1870-1920 w poszukiwaniu lepszego życia do Stanów Zjednoczonych wyemigrowało ponad cztery miliony Polaków. Chicago stało się dla nich drugim domem. To tutaj znaleźli zatrudnienie i choć praca w fabrykach i hutach była ciężka i niebezpieczna, nie zrażali się. Niewzruszeni , w swoich dzielnicach budowali monumentalne kościoły oraz tworzyli niespotykaną nigdzie indziej wspólnotę. Dla wielu z nich najważniejsze stało się jednak wsparcie ukochanej ojczyzny – Polski, która w tych dniach walczyła o niepodległość. Historia tych Polaków często urodzonych już na amerykańskiej ziemi, to historia ,,Czwartej Dzielnicy”.
Dla reżyserów filmu, od dziecka mieszkających w Stanach Zjednoczonych, realizacja tego dokumentu była ważnym doświadczeniem. Adrian Prawica mówi, że zyskał nie tylko wiedzę historyczną, ale przede wszystkim większą świadomość własnej tożsamości i samego siebie.
Adrian Prawica – urodzony w 1980 roku w Łodzi. Wyemigrował do Stanów Zjednoczonych w wieku dziesięciu lat. Absolwent Uniwersytetu Loyola w Chicago. Rozpoczął swoją przygodę z kamerą w wieku 25 lat. Jako producent oraz reżyser, jego materiały dziennikarskie i reklamowe są emitowane na głównych amerykańskich i międzynarodowych kanałach telewizyjnych. Jako kamerzysta, na co dzień specjalizuje się w operowaniu kamer szybkiej rejestracji Phantom Flex oraz kamer RED.
Rafał Muskała – urodzony w 1985 roku w Tychach. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego na kierunku Dziennikarstwo i Komunikacja Społeczna. W czasach studenckich działacz Niezależnego Zrzeszenia Studentów, organizator zimowisk i turystycznych wycieczek. W latach 2004-2006 współpracownik gazety studenckiej „SMS”. W 2007 roku wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i na stałe zamieszkał w Chicago. Od 2012 roku dziennikarz i reporter chicagowskiego Radia Deon, autor cyklu filmowo-muzycznego „Sławni-niesławni”. Współzałożyciel polskojęzycznego portalu informacyjnego radiodeon.com. Od 2013 roku redaktor i wydawca. W wolnym czasie wielbiciel roweru górskiego oraz motoryzacji.
Nagrody dla filmu „Czwarta Dzielnica”:
1. Nagroda „Odkrywcze Oko” dla Adriana Prawicy i Rafała Muskały na 25 Festiwalu Filmowym w Ameryce, Chicago 2013
2. Nagroda dla filmu „Czwarta Dzielnica” za najlepszy debiut na 20 Festiwalu Filmów Polskich w Ann Arbor, Michigan 2013
3. Nagroda Publicznośći dla filmu „Czwarta Dzielnica” na 3 Festiwalu Filmów Polskich w Vancouver, Kanada 2014
4. Nagroda „Creative Arts Award” dla Adriana Prawicy przyznana przez Polish American Historical Association, Nowy Jork 2015
5. Nagroda „The Waclaw Lednicki Humanities Award” dla Adriana Prawicy przyznana przez Polish American Institute of Arts & Sciences, Warszawa 2014
