Sahara Zachodnia – miejsce, o którym nikt nie chce pamiętać
41 lat konfliktu, którego największe organizacje międzynarodowe nie są w stanie rozwiązać. Dziesiątki tysięcy uchodźców czekających latami na możliwość powrotu do ojczyzny. W sobotę 14 maja o 18.00 zapraszamy do wysłuchania opowieści reportera Bartka Sabeli o dramatycznej sytuacji Sahary Zachodniej – ostatniej afrykańskiej kolonii, przez miejscowych nazywanej największym więzieniem świata. Spotkanie odbędzie się w sali multimedialnej.
Sytuacja w Saharze Zachodniej nie cieszy się szczególnym zainteresowaniem mediów, więc niewiele osób zdaje sobie sprawę z ciągnącego się od 1975 roku konfliktu między Marokiem, a reprezentującym rdzenną ludność tego terenu – Sahrawi – Frontem POLISARIO. Zarówno działania zbrojne, które doprowadziły m.in. do ucieczki połowy mieszkańców Sahary Zachodniej do obozów uchodźców w Algierii, jak i prowadzone od zawieszenia broni w 1991 roku negocjacje nie przyniosły rozwiązania patowej sytuacji. Front POLISARIO oraz powołana przez niego w 1976 roku Demokratyczna Arabska Republika Sahrawi nie chcą zrezygnować z niezależnego państwa, Maroko zaś nie zamierza oddać kontroli nad terenami kryjącymi bogate złoża ropy naftowej. Zaplanowane w porozumieniu z 1991 roku referendum w sprawie niepodległości Sahary Zachodniej do dziś się nie odbyło. W latach 80. XX wieku Maroko wybudowało „mur wstydu” – fortyfikację krótszą jedynie od Wielkiego Muru Chińskiego – który dzieli teren konfliktu na dwa obszary: po wschodniej stronie znajdują się Terytoria Wyzwolone kontrolowane przez partyzantów walczącego o niepodległość POLISARIO, po zachodniej – ziemie pod marokańską okupacją.
Bartek Sabela, z zawodu architekt, zadebiutował jako pisarz w 2013 roku książką „Może (morze) wróci” o Uzbekistanie i ginącym Morzu Aralskim. „Wszystkie ziarna piasku” powstały w wyniku jego czterech podróży na tereny Sahary Zachodniej. Odwiedził El Aaiún, stolicę części okupowanej przez Maroko, Terytoria Wyzwolone i Algierię, gdzie przez wiele tygodni mieszkał w obozach dla saharyjskich uchodźców – jedynym w swoim rodzaju w pełni zorganizowanym państwie na wygnaniu. Dzięki ogromnej wiedzy reportera uczestnicy spotkania w Muzeum Emigracji będą mieli szansę odkryć zapomniany kraj i poznać dramatyczne losy jego mieszkańców.
Spotkanie poprowadzi dr nauk politycznych Margot Stańczyk-Minkiewicz, która specjalizuje się w problematyce szeroko pojętego bezpieczeństwa w stosunkach międzynarodowych, ze szczególnym uwzględnieniem terroryzmu międzynarodowego, przestępczości zorganizowanej, konfliktów współczesnego świata, państw dysfunkcyjnych i zagadnień dotyczących łamania praw człowieka. Obszar jej badań to w szczególności kraje kontynentu afrykańskiego.
„Notatki z innego świata” to cykl spotkań w Muzeum Emigracji poświęcony reportażom poruszającym tematy przymusowej migracji, poszukiwania swojego miejsca na ziemi, bycia obcym w nowym środowisku czy bycia uchodźcą. Do tej pory w ramach cyklu gościli Dariusz Rosiak („Ziarno i krew. Podróż śladami bliskowschodnich chrześcijan”) oraz Wojciech Jagielski („Wszystkie wojny Lary”). W czerwcu odbędzie się spotkanie z autorami książki „Armenia. Karawany śmierci” – Małgorzatą Nocuń i Andrzejem Brzezieckim. Na wszystkie spotkania wstęp wolny.
Bartek Sabela (ur. 1982) – łodzianin z urodzenia, warszawiak z wykształcenia, zakopiański ceper z wyboru. Zawodowo architekt, a z zamiłowania malarz, fotograf, snowboardzista i przede wszystkim wspinacz. Jako pisarz debiutował w 2013 roku książką „Może (morze) wróci”. Opowieść o Uzbekistanie i ginącym Morzu Aralskim została nagrodzona Bursztynowym Motylem oraz Nagrodą Magellana. Współpracuje z czasopismem „Kontynenty”. „Wszystkie ziarna piasku” to owoc czterech podróży na tereny Sahary Zachodniej – ostatniej afrykańskiej kolonii.
Margot Stańczyk-Minkiewicz – dr nauk politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Tematem jej dysertacji doktorskiej był „Terroryzm międzynarodowy jako globalne zjawisko ideologiczne i polityczne we współczesnym świecie”. Obecnie adiunkt w Instytucie Politologii na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego, wcześniej adiunkt i prodziekan Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni.. Obszar jej badań to w szczególności kraje kontynentu afrykańskiego (m.in. Somalia, Etiopia, Kenia, Uganda, Zimbabwe, Sudan Pd.). Na swoim koncie ma kilka monografii dotyczących problematyki wyzwań i zagrożeń w XX i XXI wieku, m.in. M. Stańczyk-Minkiewicz, J. Kojkoł, G. Cimek, „Relativism, terrorizm, globalization”, Wydawnictwo AMW, Gdynia 2011, M. Stańczyk-Minkiewicz, Ł Wyszyński, M. Głuchowska-Wójcicka, „Globalization – Migration – Security”, Wydawnictwo AMW Gdynia 2012, M. Stańczyk-Minkiewicz (red.) „Afryka – kontynent wyzwań i zagrożeń”, a także liczne artykuły wokół tej tematyki. Jest członkinią krajowych i międzynarodowych towarzystw naukowych, m.in. IPSA (International Political Science Association), PTNP (Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych), PTafr (Polskiego Towarzystwa Afrykanistycznego), PTSM (Polskiego Towarzystwa Studiów Międzynarodowych), Amnesty International, a także jednym z redaktorów kilku rad programowych czasopism naukowych, m.in. „Athenaeum – Polskie Studia Politologiczne”.
Spotkanie odbywać się będzie przy współpracy z Fundacją Europa-Azja-Afryka.