MIGRACJE I MUZEA
Dziesiąty, jubileuszowy numer Polskiego Przeglądu Migracyjnego w sprzedaży
– od 2 lipca br. w sieci Empik!
W 2025 roku mija 10 lat od otwarcia Muzeum Emigracji w Gdyni. W marcu ukazał się jubileuszowy, 10. numer „Polskiego Przeglądu Migracyjnego”, który tradycyjnie poświęcamy tematyce współczesnej migracji, jej podłożom i politycznym oraz społecznym konsekwencjom. Tym razem ze szczególną uwagą przyglądamy się instytucjom muzealnym i temu, jak gwałtowne i długofalowe przemiany związane z migracjami na nowo definiują pojęcie muzeum społecznego.
Mijająca dekada to na wielu płaszczyznach okres głębokich i burzliwych przemian. Zjawisko, jakim jest migracja, wymusza zmiany w ogólnoświatowych systemach i stwarza konieczność ich kontestacji, także w świecie kultury i sztuki. Czy migracje mają wpływ na funkcjonowanie instytucji kultury, w tym muzeów? Jakie wyzwania stoją przed placówkami muzealnymi w obliczu nieustannych zmian, jakim podlegamy jako społeczeństwa?
Wreszcie – czym właściwie jest muzeum społeczne i czy w cieniu światowych kryzysów ma szansę być żywą i reagującą ideą, czy też raczej „pustym” modelem, hasłem, za którym rzadko idą konkretne (i adekwatne) działania? Autorzy tekstów do nowego numeru „Polskiego Przeglądu Migracyjnego” włączają się do dyskusji i podejmują próbę odpowiedzi na te (i inne) pytania.
Muzea w dekadzie kryzysów
W otwierającym nowy numer PPM artykule 10 lat migracji: 2015–2024. Dekada pod znakiem kryzysów i humanitaryzmu Magdalena Lesińska przybliża najważniejsze zmiany w rzeczywistości politycznej oraz społecznej Polski, Europy i świata w odniesieniu do zjawisk migracyjnych.
O rodzących się w związku z nimi wyzwaniach oraz roli placówek muzealnych dowiadujemy się z artykułu Aleksandry Kubicy. W swoim tekście zatytułowanym Jak migracje wpływają na muzea? podkreśla ona potencjał instytucji kultury jako miejsc aktywizujących i angażujących migrantów w swoją działalność.
Z kolei Milena Czorna, autorka artykułu Muzea ukraińskie jako uchodźcy: największe wyzwania i główne trendy szczegółowo opisuje działania ukraińskich muzeów w obliczu rosyjskiej agresji, poczynając od kwestii ewakuacji zbiorów i relokacji pracowników, a kończąc na ochronie dziedzictwa kulturowego i zmianach ideowych w ukraińskim muzealnictwie, zwłaszcza w obrębie modeli współpracy z publicznością.
Muzeum społeczne
Tematykę współpracy ze zwiedzającymi podejmuje również Beata Nessel-Łukasik w artykule Muzeum społeczne. Żywa idea czy nowy model?. Autorka omawia współczesne zmiany w muzeach, szczególnie w kontekście ich społecznej roli, wskazuje też czynniki kluczowe dla realizacji idei muzeum społecznego (m.in. konieczność włączenia lokalnych społeczności do współtworzenia instytucji i uwzględnienia różnorodnych narracji).
Przeszłość, teraźniejszość, przyszłość
W jubileuszowym numerze „Polskiego Przeglądu Migracyjnego” nie zabraknie także potrzebnego spojrzenia w przeszłość. Tekst Łukasza Podlaszewskiego – Od stacji transatlantyckiej do Muzeum Emigracji – rys historyczny Dworca Morskiego, zabiera nas w fascynującą podróż do lat międzywojennych i początków nowoczesnej Gdyni, opowiadając historię siedziby muzeum – budynku Dworca Morskiego, niemego „świadka” tysięcy powitań i pożegnań, gdyńskiego (i polskiego!) symbolu emigracji.
Z Kamilą Filipczyk, autorką artykułu W muzealnym sztambuchu. Polifoniczny dialog zwiedzających w księgach pamiątkowych Muzeum Emigracji w Gdyni zaglądamy z kolei do ksiąg gości Muzeum Emigracji w Gdyni. Pozostawione w nich wpisy tworzą jedyny w swoim rodzaju, barwny dialog między polską historią i tożsamością, muzeum, Dworcem Morskim oraz różnorakimi wspólnotami.
10. wydanie „Polskiego Przeglądu Migracyjnego” zamyka rozmowa z dyrektorką Muzeum Emigracji w Gdyni – Karoliną Grabowicz-Matyjas. Podsumowujemy w niej zmiany, jakie w ciągu mijającej dekady zaszły w Muzeum, jednocześnie spoglądamy też w przyszłość – ta z pewnością dostarczy muzealnikom materiału do analiz i działań, które jeszcze bardziej przybliżą Muzeum Emigracji w Gdyni do opisywanego w jubileuszowym numerze modelu muzeum społecznego.
Zapraszamy do lektury 10. „Polskiego Przeglądu Migracyjnego”!
Nowy numer w wersji papierowej do nabycia w księgarni Muzeum Emigracji w Gdyni oraz od 2 lipca br. w wybranych sklepach sieci Empik:
EMPIK Bielsko-Biała Sfera FS
EMPIK Bydgoszcz Focus Mall FS
EMPIK Czeladź M1
EMPIK Elbląg Ogrody
EMPIK Gdańsk Forum FS
EMPIK Gdańsk Galeria Bałtycka
EMPIK Gdańsk Manhattan
EMPIK Gdańsk Szczęśliwa
EMPIK Gdynia Centrum
EMPIK Gdynia Klif
EMPIK Gdynia Riviera
EMPIK Gdynia Szperk
EMPIK Gliwice Rynek
EMPIK Katowice Gal. Katowicka FS
EMPIK Katowice Silesia Mega FS
EMPIK Katowice Trzy Stawy FS
EMPIK Kołobrzeg Hosso
EMPIK Kraków Gal. Krakowska FS
EMPIK Kraków Kazimierz FS
EMPIK Kraków Rynek
EMPIK Kraków Serenada FS
EMPIK Łódź Pasaż Łódzki
EMPIK Lublin Olimp
EMPIK Otwock Galeria Kupiecka
EMPIK Poznań Avenida
EMPIK Poznań King Cross
EMPIK Poznań M1
EMPIK Poznań Megastore
EMPIK Poznań Panorama
EMPIK Poznań Stary Browar FS
EMPIK Rzeszów Graffica
EMPIK Sopot Promenada
EMPIK Szczecin Kaskada
EMPIK Szczecin STER
EMPIK Toruń Copernicus
EMPIK Toruń Starówka
EMPIK Tychy Gemini FS
EMPIK W-wa Arkadia Mega FS
EMPIK W-wa Bielany
EMPIK W-wa Blue City II (Nowy)
EMPIK W-wa Galeria Mokotów FS
EMPIK W-wa Galeria Północna FS
EMPIK W-wa Janki FS
EMPIK W-wa Marszałkowska FS
EMPIK W-wa Plac Unii
EMPIK W-wa Promenada II FS
EMPIK W-wa Sadyba FS
EMPIK W-wa Wola Park
EMPIK W-wa Złote Tarasy FS
EMPIK Wrocław Gal. Dominikańska FS
EMPIK Wrocław Magnolia Park FS
EMPIK Wrocław Pasaż Grunwald
EMPIK Wrocław Wroclavia FS