Augustus F. Sherman. Atlas imigranta

Plakaty wystawy Atlas imigranta. Zdjęcie portretowe w kolorze sepii przedstawiające czarnoskórą kobietę ustawioną prawym profilem. Kobieta ma spięte włosy. Na głowie ma nałożony elegancki toczek we wzory z wystającym ze środka ptasim piórem. W uszach ma kolczyki w kształcie koła. U góry plakatu napis Augustus Francis Sherman. Pod spodem, w centrum plakatu nazwa wystawy w języku polskim i angielskim oraz termin i lokalizacja wystawy. Na dole plakatu pasek z logotypami.

Wiosną 2017 roku w Muzeum Emigracji w Gdyni zaprezentowano wystawę „Augustus F. Sherman. Atlas Imigranta”. Była to pierwsza w Polsce tak obszerna ekspozycja portretów imigrantów, sfotografowanych przez Augustusa Francisa Shermana na początku XX wieku, na słynnej wyspie Ellis położonej u wybrzeża Nowego Jorku.

Augustus Francis Sherman (1865-1925) – autor prezentowanych zdjęć – nie był profesjonalnym fotografem, ale urzędnikiem państwowym pracującym w Biurze Rejestracyjnym Stacji Imigracyjnej Ellis Island w latach 1892-1925. Na co dzień miał kontakt z tysiącami ludzi przybywającymi z innych kontynentów i reprezentującymi różne kultury, religie i obyczaje. Jako utalentowany fotograf-amator pozostawił ponad 200 indywidualnych i grupowych portretów przybyszów do Ameryki z jej najintensywniejszego migracyjnie okresu. Imigranci, stając przed obiektywem w charakterystycznych dla swoich tradycji strojach, pozwolili Shermanowi stworzyć wielokulturowy obraz ówczesnego świata.

Dorobek Shermana stanowi pewnego rodzaju atlas imigrantów pierwszych dekad XX wieku. Współcześnie jest to zbiór o wielkiej wartości badawczej między innymi dla antropologii, etnologii, socjologii i etnografii. Na wystawie w 2017 roku zaprezentowabo ponad 100 portretów uchodźców i migrantów z Azji, Afryki i Europy – w tym także z ziem polskich.

Forma oprawy wystawy nawiązywała bezpośrednio do stylistyki początku XX wieku. Wydruki afiszy informacyjnych i śródtekstów zrealizowało Muzeum Książki Artystycznej w Łodzi, które specjalnie na cele ekspozycji wykorzystało historyczne, metalowe i drewniane, ruchome czcionki drukarskie. Sama technika druku ze swoją niedoskonałością i żywym charakterem stała się jednym z ważnych elementów projektu jako nawiązania do estetyki ulicznych afiszy i obwieszczeń z czasów, których dotyczy sama wystawa. Ekspozycję zdjęć uzupełniły materiały multimedialne – publikacje cyfrowe, film dokumentalny i udostępnione ze zbiorów Narodowego Muzeum Imigracji Ellis Island zapisy audio historii polskich imigrantów, którzy potencjalnie mogli być modelami Shermana.

Wybrane zdjęcia autorstwa Augustusa F. Shermana zostały zaprezentowane także w ramach wystawy Muzeum Emigracji w Gdyni „Atlas Imigranta” w Strefie Gdynia podczas Open’er Festival 2017. 

Wystawie towarzyszył unikalny katalog z bogatym wyborem fotografii Augustusa Francisa Shermana projektu Patryka Hardzieja i tekstami problemowymi autorstwa Małgorzaty Taraszkiewicz-Zwolickiej, Małgorzaty Szejnert, Adama Walaszka i Jaya Dolmage. Album jest dostępny w sprzedaży w księgarni Muzeum Emigracji w Gdyni.

Kurator: Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka
Projekt ekspozycji:  CENTRALA (Małgorzata Kuciewicz, Simone De Iacobis)
Projekt graficzny: Tomasz Bersz, Rafał Buchner
Współpraca: The Statue of Liberty National Monument, The Ellis Island National Museum of Immigration and the National Park Service
Patroni Medialni: TOK FM, Notes Na 6 Tygodni, Histmag.org, Gazeta Wyborcza Trójmiasto, Co jest grane 24, Radio Gdańsk, Trójmiasto.pl