ROZPROSZENIE. Emigracja Marca ’68

Plakat. Czarne tło. Na środku grafiki jasny okrąg padającego światła. W okręgu napis ROZPROSZENIE Emigracja Marca '68. Pod spodem biały pasek z datą trwania wystawy. W prawym górnym rogu plakatu biały logotyp Muzeum Emigracji w Gdyni. W lewym górnym rogu plakatu logotyp miasta Gdyni. Na dole plakatu cztery logotypy patronatów medialnych.

W 50. rocznicę wydarzeń marcowych w Muzeum Emigracji w Gdyni otwarto wystawę „ROZPROSZENIE. Emigracja Marca ’68”. Przedstawiała ona rozpisaną na wiele przejmujących głosów historię pokolenia, dla którego marzec 1968 roku stał się pryzmatem rozbijającym społeczeństwo na tysiące rozproszonych jednostek.

Autorzy wystawy przeanalizowali przyczyny prowadzące do sytuacji, w której pod naciskiem propagandowych manipulacji pokolenie Marca’68 stanęło przed dramatycznym wyborem opuszczenia bądź pozostania w kraju. Jednostkowe decyzje o wyjeździe, postawy w obliczu narastającej wrogości, historie odbudowywania tożsamości po wręczeniu dokumentu odbierającego obywatelstwo opowiedziane głosami świadków historii, stworzyły wielowątkową narrację o losach rozproszonego pokolenia.

Wystawę „Rozproszenie. Emigracja Marca ‘68” podzielono na sekcje tematyczne, które unaoczniły szeroki kontekst ówczesnych wydarzeń. Ekspozycja wiodła od pokazania sytuacji społeczności Żydów polskich do 1967 roku, przez brutalnie stłumione protesty studentów przeciwko zdjęciu z afisza „Dziadów” Dejmka i czasy Małej Stabilizacji, aż po traumę przymusowej emigracji ludności pochodzenia żydowskiego.

Zwiedzający mieli możliwość usłyszeć osobiste relacje emigrantów, przeczytać spisywane na gorąco doniesienia Radia Wolna Europa, zobaczyć tajne dokumenty partyjne, odtworzyć atmosferę marcowych wydarzeń z wypowiedzi ich uczestników. Zwieńczeniem wystawy była instalacja artystyczna Krystyny Piotrowskiej „Wyjechałem, bo…”, która podkreślała jednostkowość każdej decyzji o emigracji. Różnorodne formy opowiadania o Marcu ’68 stały się sposobem na scalenie głosów tysięcy osób w obraz pokolenia, które zmuszono do pożegnań.

Koncepcja wystawy: Grzegorz Sołtysiak, Karolina Grabowicz-Matyjas, Sebastian Tyrakowski, Maksymilian Bochenek
Współpraca: Łukasz Podlaszewski, Rafał Raczyński, Katarzyna Morawska, Grzegorz Labuda, Łukasz Laskowski, Michał Sempołowicz
Konsultacje merytoryczne: Dariusz Gawin, Grzegorz Berendt
Projekt wystawy i realizacja: Studio Robot – Karolina Chyziak, Krzysztof Czajka, Łukasz Wysoczyński, Alicja Broda
Patroni medialni: TOK FM, Trójmiasto.pl, Gazeta Wyborcza Trójmiasto